همه چیز در مورد سمپاشی عقرب . تا انتها با ما همراه باشید.
نحوه شناسایی عقرب
به احتمال زیاد شما عقرب را از نزدیک دیده اید یا حتی اگر هم ندیده باشید حتما آن را میشناسید. حتی اگر بار اولتان هم باشد که عقرب میبینید مطمنا آن را خواهید شناخت. درست مثل فیل!
عقرب ها دارای هشت پا هستند و مشخصه اصلی آنها دم آنهاست که به عقب برگشته است و علت اصلی نامگذاری این حشره به نام کژدم درست همین دم کج اوست که در واقع نوعی وسیله دفاعی برای او به حساب آمده و غده های زهری خود را در آن نگاه میدارد.
و به وسیله آن مانع از حمله دشمن به خود مشود. هر چند امروزه همان دم و زهر آن شده است بلای جان عقرب و سالانه تعداد زیادی از آنها به دلیل استفاده از زهرش شکار میشوند
آیا نیش عقرب خطرناک است؟
شاید تعجب کنید که بدانید با اینکه همه عقرب ها سم دارند اما تعداد معدودی از آنها هستند که دارای سم خطرناک میباشند و در اثر گزش انها انسان دجار مشکل جدی میشود. اما مهمترین عواملی که روی آن اثر میگذارد سن، وضع تغذیه،فصل و شرایط جسمی فرد عقرب زده می باشند.
به طور کلی سم عقرب ها دارای 2 تیپ متفاوت میباشد. سم گروه اول روی اعصاب مرکزی اثر میگذارد و سم گروه دوم روی بافت بدن و آن را فاسد کرده و عضله نکروز میشود.
در هر حال اگر کسی دچار عقرب گزیدگی شد باید خیلی سریع به مرکز درمانی منتقل شود. در مواردی مشاهده شده است که در اثر فلج دستگاه تنفسی فرد عقرب گزیده میمیرد. گلدن تایم یا زمان طلایی برای رساندن فرد عقرب گزیده به بیمارستان حداکثر 2 ساعت است.
فشار ناحیه ای که عقرب گزیده است در خروج سم بسیار موثر است همچنین بستن بالای گزش برای جلوگیری از انتشار آن در بدن و رسیدن به قلب تاثیر بسزایی دارد.
آیا با سمپاشی میتوان عقرب را از بین برد؟
عقرب حشره ای فوق العاده قوی میباشد. از بین بردن آن کار بسیار سختی است . در مناطق روستایی نگهداری طیور در حیاط منازل باعث کاهش جمعیت عقربها می شد. شرکت سمپاشی نوید سلامت این نوید را به شما میدهد که با استفاده از سموم مخصوص این شرکت میتوانید خیالتون راحت باشد که دیگر عقربی نخواهید دید.
این شرکت از سموم ترکیبی برای این منظور استفاده میکند. 3 نوع سم از سه گروه متفاوت سموم با هم مخلوط میشود و سمی را تشکیل میدهد که به طور کامل عقرب را از بین میبرد. برای دریافت اطلاعات بیشتر میتوانید با ما تماس بگیرید
سمپاشی عقرب(کژدم)
کژدم یا عقرب و یا دراز دم نام یکی از گونههای بندپایان رده عنکبوتیان است که دارای ۸ پا و نیشی با زهر کشنده میباشد. نیش عقرب در نوک دم آن قرار دارد. عقربها شبها به آرامی به فعالیتهای زیستی خود میپردازند و بیشتر در آب و هوایی گرم فعال هستند.
این جانوران چنگالهای خارداری دارند که در واقع قسمتی از دهان آنها محسوب میشوند. آنها قادرند که مادهٔ سمی خطرناکی از قسمت عقب بدنشان به طرف مهاجمین بپاشند.
این جانور بیشتر در شب شکار میکند و پاهای بلند جلویی خود را برای پیدا کردن غذا بهکار برده و پس از یافتن غذا آن را با چنگالهایش میگیرد. کژدمها اغلب در طول روز در زیر سنگها یا در حفرههای به نسبت خنک زیر زمین پنهان میگردند.
کژدمها رنگهای مختلفی مثل زرد مایل به قهوهای، قهوهای، خاکستری و سیاه دارند و اندازه آنها بین ۱۸ تا ۵/۱ سانتیمتر مختلف است. ولی بواسطه شکل بدنی خود که حالتی تخت و صاف دارد، میتوانند از شکافهایی به عرض ۳ میلیمتر نیز عبور کنند و خود را وارد خانه سازند.
کژدمها در محیط خارج از خانه در شکاف و درز بین سنگها، زیر پوست درختان، بین هیزمها و مانند آن یافت میشوند و در محیط خانه در حمام، دستشوئی، آشپزخانه و محیطهای مرطوب دیده میشوند. این جانوران در طول روز در گوشهای بیحرکت و پنهانند و در طی شب فعالیت خود را آغاز میکنند و بهدنبال شکار خود میروند و سم خود را از طریق نیش که در انتهای دم آنها وجود دارد به شکار خود تزریق میکنند.
کژدمها اغلب حشرات موذی را به دام میاندازند و از این نظر اهمیت دارند. آنها اغلب سوسکهای سیاه و اگر بتوانند قورباغهها را نیز شکار میکنند. آنها پس از شکار، طعمه را ابتدا نیش میزنند سپس با حرکات کلیسر یا به عبارتی آروارههای خود شروع به خرد کردن بدن طعمه میکنند و در این موقع بر اثر ترشح آنزیمی آن را به صورت مایع در میآورند.
در ناحیه دهان پرزهایی دارند که به صورت فیلتر عمل میکنند و از ورود ذرات غذایی کوچک به مری جلوگیری میکنند زیرا مواد غذایی فقط باید به صورت مایع وارد شوند. بنابراین مواد سفت را به صورت تفالههای گلوله شده به دور میاندازند.
به همین دلیل است که عمل خوردن غذا در عقربها به طول میانجامد و گاهی تا ۲۴ ساعت طول میکشد. همچنین عقربها به آب نیاز دارند و عقربهای نواحی مرطوب معمولاً آب را به صورت جداگانه مینوشند و عقربهای نواحی خشک نیز آب مورد نیاز را از بدن طعمه فراهم میکنند.
عقربها پس از غذا خوردن، ساعتها به تمیز کردن خود میپردازند و به وسیله مایعی که از دهان ترشح میکنند، به تمیز کردن پاها و کلیسرهای خود میپردازند. عقربها در گرسنگی و تشنگی مقاومت زیادی دارند به طوری که میتوانند ماهها بدون آب و غذا زنده بمانند.
از حدود ۲۰۰ گونه متفاوت عقرب که در سراسر دنیا پراکندهاند فقط حدود ۲۰ گونهٔ آنها سمی هستند و در میان آنها نوعی عقرب قرمز هندی کشندهترین گونه میباشد که میزان کشندگی آن در ایالتهای هند بین ۴۰ تا ۳۰ درصد گزارش شدهاست.
کژدم گونههای زیادی دارد که در ایران دو گونه ایرانوس و خوزستانوس در ایران کشف و نام عقرب ایرانی به ثبت رسیدهاند.در ایران سه گونه کژدم خطرناک وجود دارد که گزارشهایی از مرگ براثر گزش آنها وجود دارد:
۱- «همی سکورپیوس لپتوروس» که عقربی زرد رنگ و کوچک است. نرها دمی بلند دارند. این عقرب در نواحی جنوبی و جنوب غربی بسیار فراوان است و در خوزستان به آن «گادیم» میگویند.
۲- «کمپسوبوتوس ماتهیزنی» که دارای اندازهای بسیار کوچک و بدنی باریک به رنگ زرد یا آجری است. این گونه هم در نواحی جنوبی به ویژه در خوزستان فراوان است. سم این دو گونه عقرب میتواند گلبولهای قرمز خون را تخریب کند.
۳- «آندرکتونوس کراسیکودا» که جثهای درشتتر از دو گونه قبلی دارد و رنگ آن سیاه یا قهوهای تیرهاست. این گونه در بیشتر نقاط ایران پراکندگی دارد
برخلاف شایعهای که میگوید خطرناک بودن عقرب به رنگ آن بستگی دارد و در برخی از نقاط ایران معتقدند که عقرب زرد خطرناک است و در برخی از نقاط دیگر عقرب سیاه را خطرناک میدانند، این ارزیابی قابل قبول نیست و رنگ عقرب هیچ نقشی در غلظت سم یا خطرناک بودن آن ندارد.
میتوان گفت که سم عقربهای نواحی خشک و گرمسیر در ایران دارای غلظت بالایی است. خوشبختانه خطرناکترین عقربها هم هنگام گزش انسان معمولاً تمامی سم خود را تزریق نمیکنند زیرا عقرب در مصرف سم صرفهجویی میکند و همیشه در گزش اول با تزریق مختصری آنزیم سعی در دور کردن دشمن دارد، ولی چنانچه اسیر شود و راه فراری نداشته باشد مجبور به تزریق سم اصلی خود میشود. عقرب برای جایگزینی سم خود نیاز به تغذیه بیشتر دارد و برای همین زیاد مایل نیست که سم خود را هدر دهد.
سم نوعی کژدم به نام سنتروروئید اسکالپچراتوس (Centruroides Sculpturatus) شدیداً کشندهاست که عقربی کوچک و زرد رنگ است با یک توبرکول کوچک روی پشت. طول این جانور ۲/۵ تا ۷/۵ سانتی متر است و به آن «عقرب جرار» نیز گفته میشود. خطرناک ترین نوع عقرب در ایران عقرب گاردیوم است که در منطقه خوزستان یافت می شود و سمی کشنده دارد سم سایر عقربها کشنده نیست.
زهر کژدم مایعی بیرنگ و شفاف است که خاصیت قلیایی تا خنثی دارد و در واقع نوعی پروتئین است. سم از عناصری مانند کربن، ئیدروژن، ازت و گوگرد تشکیل شدهاست. سم شامل پروتئینهای مختلفی از قبیل توکسین و آنزیم میشود.
توکسینها یا فاکتورهای سمی شامل نورووکسین (سم عصبگرا)، هموتوکسین و کاردیوتوکسین است. آنزیمها که باعث سهولت تأثیر سم میشوند شامل لستیناز، هیالورونیداز، فسفولیپاز، پروتئیناز و آنزیمهای انعقادی یا ضدانعقادی است. زهر کژدمها بیشتر بر بند پایان و جانوران کوچک موثر است اما بعضی گونههای آن مانند «عقرب قاتل» برای انسانها هم کشنده هستند. این معلوم نیست که یک عقرب پس از مردن تا چند دقیقه میتواند بگزد.
زهر اکثر کژدمهای سمی باعث نابودی گلبولهای قرمز خون میشود و در محل گزش نیز تغییر رنگ موضعی و تورم دردناک ایجاد میکند. گرچه بطور متناقص سم بعضی از انواع کشنده باعث علائم موضعی و تورم زیاد نمیشود ولی حتماً باید توسط پزشک معاینه شده و با تزریق سرم ضد عقرب درمان شود، کودکان و افراد سالمند نیز نسبت به سم عقرب آسیب پذیرتر بوده و نیازمند توجه بیشتری میباشند.
علاوه بر آسیب به گلبولهای قرمز، زهر عقرب علائم عصبی نیز ایجاد میکند که شامل بیقراری، تشنج، راه رفتن نامتعادل، آبریزش از دهان، حساسیت شدید پوست به لمس، انقباضات ماهیچهای، درد شکم و کاهش کارکرد سیستم تنفسی میباشد که در اکثر موارد این علائم در عرض ۴۸ ساعت فروکش میکنند.
کژدمهای ایران بالاترین میزان گزیدن را در دنیا به خود اختصاص دادهاند. طبق نتایج بررسیها، افرادی که ۶ ساعت پس از گزش به مراکز درمانی مراجعه میکنند ۲ برابر کسانی که بین ۶ تا ۱۲ ساعت و ۵ برابر کسانی که بیش از ۱۲ ساعت به مرکز درمان میروند، شانس زنده ماندن بیشتری دارند.
از آنجایی که کژدمها بیشتر در مناطق گرم و شبها فعال هستند رعایت نکات ایمنی در مورد جلوگیری از عقرب گزیدگی بخصوص در مناطق گرمسیری و به هنگام تاریکی هوا اهمیت دارد. مثل پوشیدن جوراب، شلوار و کفش مناسب، تکان کفش و لباس قبل از پوشیدن و غیره.
پس از چند دقیقه از گزش عقرب که اغلب در ناحیه دست و پا اتفاق میافتد علایمی چون درد، تاول، قرمزی، تورم مشاهده میشود؛ سپس با گذشت چند ساعت از گزش، ممکن است علایم زیر در فرد مشاهده شود: تند شدن نبض، بالا رفتن فشار خون، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ، بیاختیاری ادرار و مدفوع، تنگی نفس، تشنج، و افزایش ترشح بزاق.
عقرب گزیدگی اغلب خطرناک نیست و تنها باعث بروز علایم و نشانهها موضعی در محل گزش میگردد. با این وجود باید کمکهای اولیه ضروری را برای مصدومین انجام داد و خطرناک بودن یا نبودن عقرب و شدت مسمومیت را به کادر درمانی و پزشک واگذار کرد.
شستشوی محل زخم با آب و صابون، بیرون آوردن وسایل تزئینی و جواهرات، استفاده از کمپرس سرد برای کاهش درد و تورم باید در وهله اول مورد توجه قرار گیرد بدین منظور میتوان از یک تکه یخ استفاده کرد ولی هرگز نباید اندام گرفتار را در آب یخ غوطهور ساخت.
برای کمکهای اولیه مؤثر باید به این نکات پرداخت: ارزیابی صحنه حادثه، دور کردن یا پرهیز از خطر، در خواست کمک در صورت لزوم؛ سپس ارزیابی اولیه مصدوم و انجام مراحل ABC و دیگر کمکهای اولیه ضروری در صورت لزوم؛ بی حرکت نگه داشتن مصدوم و ثابت نگه داشتن عضو گزیده شده؛
کمپرس سرد البته از گذاشتن یخ به صورت مستقیم بر روی اندام باید خودداری شود؛ استفاده از دستگاه مکنده مخصوص جهت خارج کردن سم، در صورت عدم وجود دستگاه مکنده مخصوص، استفاده از ساکشن و یا مکیدن محل گزش توسط دهان انجام میشود در مورد بریدن و مکیدن محل زخم با دهان توافق نظر وجود ندارد.
بعضی صاحب نظران با این کار مخالف هستند و عدهای استفاده از این روش را مجاز میدانند. و سپس انتقال سریع به مرکز درمانی باید توجه داشت که بهتر است بدون فوت وقت و انجام اقدامات اضافی مصدوم را هر چه سریعتر به مراکز درمانی منتقل کرد. علایم گزیدگی با عقرب «گاردیم» در ابتدا بسیار خفیف و ناچیز است و همین مسئله اغلب باعث عدم مراجعه به موقع فرد به مراکز درمانی میگردد.
اما مراجعه به مراکز درمانی لازم و ضروری است و تاخیر میتواند منجر به بروز علایم مختلف مسمومیت، از بین رفتن بافتهای بدن در محل گزش یا حتی در موارد شدید منجر به مرگ فرد گردد. گزیدگی عقرب در افراد پیر، کودکان، نوزادان و افراد مصدوم خطرناک تر است. همچنین اگر گزش متعدد یا نزدیک سر و صورت یا گردن مصدوم باشد، خطزناکتر از گزش اندام (دست و پا) خواهد بود.
در برخی موارد و در صورت شدید بودن مسمومیت در مراکز درمانی از پادزهر سم عقرب برای خنثیسازی سم و درمان فرد استفاده میشود. البته این کار باید با دستور پزشک و تحت نظارت مستقیم او انجام شود.
در برخی منابع بستن بالای محل گزش با هدف تاخیر در جذب سم توصیه شدهاست. برای این کار باید: ابتدا از پارچه، باند یا یک وسیلهٔ مناسب دیگر با عرض حداقل چهار تا پنج سانتیمتر استفاده کرد. سپس آن را حدود پنج سانتی متر بالاتر از محل گزش (یعنی قسمتی از اندام که به تنه مصدوم نزدیک تر است) بست.
پارچه یا باند باید به حدی محکم بسته شود که تنها باعث کندشدن جریان لنف و خون سیاهرگی در اندام مربوطه گردد. توجه داشته باشید که این کار به هیچ وجه نباید باعث اخلال در جریان خون سرخرگی اندام مبتلا گردد. به این منظور، پارچه یا باند باید به صورتی بسته شود که یک انگشت به راحتی از زیر آن عبور کند و همچنین باعث قطع نبض در نقاط انتهایی اندام مبتلا نگردد.
از رایجترین روشهای سمگیری از کژدمها، استفاده از غده سمی عقرب یا به عبارتی بند انتهایی دم عقرب است. این بند انتهایی را غده سمی میگویند و نباید با دیگر بندهای دم عقرب که پنج عدد هستند، اشتباه شود. برای سم گیری ابتدا غده سمی را از محل اتصال با آخرین بند دم (بند پنجم) قطع میکنند و آن را شستشو میدهند سپس در دستگاههای خشک کننده حدود یک ماه قرار میگیرد تا به طور کامل خشک شود.
پس از آن غدهها را در هاونهای بلورین میکوبند تا خرد شوند سپس با آب مقطر حل میکنند. محلول بهدست آمده را در سانتریفوژ قرار میدهند تا مایع محتوی سم جدا شود.
روش دیگر برای تهیه سم که به وسیله آن سم خالصتری تهیه میشود، استفاده از دستگاه شوک الکتریکی است. به این ترتیب که با استفاده از دو سر الکترودی که در طرفین غده سمی قرار میگیرند، شوک الکتریکی به جانور وارد میکنند که باعث میشود سم خالص به بیرون بریزد. کژدم مادر به همراه کژدمهای نوزاد
کژدمها زندهزا بوده و اغلب از نیمه تابستان تا نیمه پاییز میزایند و تعداد نوزادها بسته به نوع عقرب از ۲ تا ۹۰ عدد متغیر است. در برخی از انواع عقربها، نوزادان از سر خارج میشوند و در برخی دیگر نوزادان از دم.[ نوزادان پس از تولد خود را به سطح پشتی بدن مادر میرسانند و دست کم تا زمان نخستین پوستاندازی نوزادان بر پشت کژدم مادر جابجا میشوند.
در این هنگام اغلب، به علت گرسنگی و نبود غذا عقرب مادر از چند نوزاد خود به عنوان غذا استفاده میکندو بالعکس تغذیه بچه ها از مادرشان.
نیاز کژدمها به اکسیژن بسیار کم است به طوری که میتوانند تا یک شبانه روز در عمق آب زنده بمانند یا این که ماهها در یک بطری در بسته زنده بمانند.
کژدمها قلبی لولهای شکل و دراز در سطح پشتی تنه دارند که تعداد انقباضهای آن بسته به گونه عقرب متفاوت است و از ۶۰ تا ۱۸۰ بار در دقیقه میزند
خون عقربها دارای هموسیانین میباشد که به صورت مایعی روشن و حاوی مقدار زیادی مس است. خون کژدمها به علت وجود مس در مجاورت هوا اکسید میشود و از این رو به رنگ آبی یا سبز دیده میشود. خون عقربها سمی است به طوری که اگر آن را به یک موش تزریق کنند موجب مرگ آن میشود.
برخلاف تصور عدهای که کژدمها را کور میپندارند، این جانوران دارای قدرت بینایی هستند ولی فقط میتوانند اجسام را در فواصل چند سانتیمتری تشخیص دهند. کژدمها دارای یک جفت چشم میانی و ۲ تا ۵ عدد چشم جانبی هستند. چشمهای جانبی با وجود داشتن عصب بینایی فاقد قدرت دید هستند و به احتمال فقط میتوانند نور را تشخیص دهند.
کژدمها تقریباً در تمامی اسطورههای ملل مختلف نقش دارند و در نقش و نگارههای باستانی اغلب کشورهای مختلف با نقش عقرب برخورد میکنیم. این موجودات عجیب به دلیل ظاهر ترسناکی که دارند به عنوان نمادهای گوناگون کاربرد داشته و دارند.
اما بیش از همه انسان کنجکاو است که درباره جانوران خطرناک به ویژه عقرب بیشتر بداند و چه بسا که همین کنجکاوی باعث شده که شایعات زیادی در رابطه با کژدمها پدید آید. این شایعات بیشتر به علت نبود اطلاعات رواج پیدا میکند و تقریباً تمامی آنها از نظر علمی بیاساس هستند.
برخی تصور میکنند زمانی که عقرب در میان آتش محصور میشود یا در شرایط سخت قرار میگیرد، دم خود را بر بالای سرش میبرد و نیش را درون سرش فرو کرده و خودکشی میکند. اما این باوری غلط و فقط یک افسانهاست و پایه علمی ندارد.
در حقیقت عقرب وقتی در میان آتش محصور میشود با حرکات نیش زدن به اطراف میخواهد از خود دفاع کند و به عبارتی هر آن چه که در مقابلش است را نیش بزند و در این موقع نیز میخواهد آتش را نیش بزند که این تصور را پدید آورده که خودش را نیش میزند.
عقربها همانند جانوران دیگر در برابر هر شرایط سختی تا لحظه مرگ مقاومت میکنند و این شرایط بوجود آمدهاست که جان آنها را میگیرد نه این که خودشان به ناچار خودکشی کنند. اما این که چرا عقربها در میان حلقه آتش میمیرند، به میزان مقاومت عقرب در برابر گرما بستگی دارد و علت آن بالا رفتن درجه حرارت اطراف است.
به عبارت دیگر عقربها دمای بالا را نمیتوانند تحمل کنند و بیشتر آنها در دمای ۴۰ درجه به بالا میمیرند ولی در عوض دمای بسیار پایین و در حد صفر درجه را به خوبی تحمل میکنند. علت مرگ عقرب در حرارت بالا به دلیل از دست دادن سریع آب بدن، انعقاد همولنف و انسداد عروق و مجاری است.
سم عقرب دیلیت
کمتر کسی است که عقرب را نشناسد . این موجود به دلیل شکل ترسناک و نیش سمی خطرناکش که در مواقعی باعث مرگ انسان ها شده است به شهرت رسیده است.
امروزه یک دلیل دیگر هم برای شهرت این موجود ایجاد شده است و آن زهر گران آن است که باعث شده است تا سوداگران به طمع فروش این زهر گران قیمت به حدی کمر به نابودی آن بزنند که گروه های حامی محیط زیست را به شدت نگران کرده است. این افراد به دل کویر میزنند و بیرحمانه به شکار این موجود میپردازند.
زهر عقرب حاوی پروتئین هایی است که می تواند برای درمان بیماری های از جمله روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید)، بیماری های التهاب روده و بیماری اسکلروز متعدد استفاده شود. این بیماری ها که بسیاری از افراد را به ستوه آورده اند، می توانند حداقل تا حدودی با این موجودات ترسناک درمان شود.
معمولا مردم به دلايل قابل توجيهی عقرب ها را دوست ندارند. عقرب ها شکل ترسناکی دارند و از سوی دیگر، نیش آنها زهرآگین و کشنده است؛ هر چند می توان گفت، درباره خطرناک بودن نیش عقرب، همواره مبالغاتی صورت گرفته است، زیرا از میان هزاران نوع عقرب فقط زهر ۲۵ نوع عقرب قادر به کشتن انسان است.با توجه به این حقیقت هر گالن زهر عقرب ۳۹ میلیون دلار قیمت دارد و از این روی زهر عقرب در زمره گرانترین مایعات دنیا قرار می گیرد
.دستاوردهای نظری و تجربی دانشمندان ثابت می کند که زهر عقرب داروی اثربخشی در زمینه پزشکی و درمان بیماری ها به شمار می رود. به همین دلیل تولید و فروش زهر عقرب به روش مناسبی برای تولید ثروت و کسب درآمد برای برخی افراد تبدیل شده است.
لبته عقرب زمانی که خود را در خطر میبیند فرار را بر قرار ترجیح میدهد ولی در صورتی که احساس خطر کند و دیگر راهی برای فرار نداشته باشد از نیش خود استفاده میکند.
تا زمانی که عقرب در کویر است و زندگی عادی خود را ادامه میدهد ما کاری به آنها نداریم ولی برخی مواقع به هر دلیلی ممکن است این موجود سر از خانه های ما درآورد و سلامت ما و خانواده ما را به شدت به خطر بیاندازد.در اینگونه مواقع شرکت سمپاشی نوید سلامت دست بکار میشود و شما میتوانید روی ما حساب کنید.
یکی از سمومی که به شکل اختصاصی برای از بین بردن عقرب مورد استفاده قرار میگیرد سم دیلیت است این سم بیش از آنکه خاصیت کشندگی برای عقرب داشته باشد خاصیت دور کنندگی دارد . سم دیلیت بوی تلخ و تندی برای عقرب دارد که آن را از محیطی که از این سم استفاده شده است فرار ی میدهد.
مقاوم بودن دیلیت به آب باران آن را از سایر سموم عقرب کش متمایز کرده است. بد نیست بدانیم که عقرب نسبت به اشعه رادیو اکتیو مقاوم است و تنها موجودی است که میتواند از انفجار هسته ای جان سالم به درد ببرد. این حشره شب فعال بوده و روزها به استراحت میپردازد. این موجود از اواسط تابستان تا اواسط پاییز تولید مثل میکند و بسته به نوع آن از ۵ تا ۹۰ نوزاد زایمان میکند. البته عقرب مادر جهت تغذیه خود چند تا از بچه ها را زایمان میکند.
روش مصرف
جهت استفاده از سم کشنده عقرب دیلیت در مرحله اول آن را در ناحیه خارجی ساختمان و درقسمت فنداسیون دیوارهایخارجی سمپاشی کنید، تا در همان ابتدای کار یک دیوار دفاعی محکم در برابر هجوم عقرب ها به داخل ساختمان ایجاد کرده باشید،برای استفاده از این سم در نواحی داخلی، آن را در امتداد فوندانسیون دیوارها، ستون ناحیه پشت مبلمان و کمدها و هر مکان دیگری که می تواند محل مناسبی جهت لانه گزینی یا پنهان شدن عقرب محسوب شود،اسپری نمائید،سم مزبور را در تمامی نواحی احاطه کننده منزل مانند کنار دیوارهای حیاط سمپاشی نموده و سپس در امتداد مرز بین چمن ها و علوفه یا کودهای گیاهی یا کف حیاط اعمال کنید. مراقب باشید سم به گیاهان به طور مستقیم برخورد نکند زیرا باعث خشک شدن گیاه میشود. سم نابودکننده عقرب دیلیت را می توان در ناحیه اطراف بوته ها، درختچه ها، گیاهان و حتی دریچه های سیستم تهویه مطبوع نیز به کار برد. این سم در شیشه های ۱۲۰ سی سی تهیه شده است هر شیشه سم قابلیت حل شدن در 5 لیتر آب را دارد . محلول به دست آمده رنگ سفید شیری به خود میگیرد و شما میتوانید طبق دستور العمل بالا از آن استفاده کنید.. |
سمپاشی رتیل
رتیل، عنکبوت چاق و پشمالویی است که نسبت به سایر عنکبوتها، ترس بیشتری در مردم ایجاد کرده است. رتیل به رنگهای مختلف زرد، زرد پررنگ، قهوهای کمرنگ و خرمالویی تند مایل به سیاه وجود دارد و پشمهای آن، گاهی خیلی کوتاه و گاهی کمی بلند میباشد. گزش این حشره، بر عکس آن چه مردم فکر میکنند به اندازه عنکبوت بیوه سیاه خطرناک نیست؛ حتی در بعضی از نقاط جهان برخی از افراد، رتیل را به شکل یک حیوان دستآموز نگهداری میکنند.
البته نباید تمام رتیلها را بیخطر دانست. آن چه مسلم است این است که بعد از هر گزشی به وسیله هر عنکبوت یا رتیلی، باید بیمار ر ابه پزشک برسانید. قبل از آن بیمار را به پشت خوابانیده، رویش یک پتو بیندازید و قسمت گزیده شده را پایینتر از سطح قلب قرار دهید و محل گزیدگی را با آب و صابون بشویید. گاهی گزش عنکبوت یا رتیل باعث ایجاد حالت آلرژی و حساسیت میشود؛ در این حال باید محل گزیدگی را با محلول یا پمادهای ضد حساسیت آغشته کرد و برای تسکین درد، به بیمار، قرص استامینوفن خوراند. دادن قرص آسپیرین به بیماری که دچار گزیدگی عنکبوت بیوه سیاه یا رتیل شده است، به صلاح نیست؛
چرا که آسپرین باعث تشدید علائم گزیدگی میشود. بهتر است در بالای محل گزیدگی، یک باند لاستیکی ببندید تا جریان خون کندتر شود. در محل گزیدگی، باید یک کیسهی یخ قرار داد که به تسکین درد و کندتر کردن گردش خون کمک کند. اگراحیاناً بیمار دچار اشکال تنفسی شد، باید بلافاصله به او تنفسی مصنوعی داد و بالاخره همانطور که گفته شد در مواقعی که این علائم به مدت زیادی ادامه پیدا کند، حتماً باید بیمار به پزشک رسانیده شود.
در استرالیا رتیلهای بزرگ را به عنوان حیوان خانگی نگهداری و خرید و فروش میکنند. عنکبوتیان با حشرات فرق دارند اما هر دو به گروه بزرگتری از حیوانات تعلق دارند که بندپایان نامیده میشوند- حیواناتی با اسکلت خارجی سخت و اندام به هم چسبیده.
در ادامه این بخش با انواع رتیل ها و محل زندگیشان آشنا خواهیم شد، با ما همراه باشید
آنها همه جا هستند
در دوران طولانی و گذر هزاران سال عنکبوتها تنوع شگفتانگیزی پیدا کردهاند، به طوری که در حال حاضر هزاران گونه عنکبوت در سطح کره زمین پراکنده است، از مناطق استوایی و جنگلی تا بیابانهای خشک و لم یزرع. تنها جایی که عنکبوتها حضور ندارند قطب شمال و جنوب و قله کوههای بلند و زیر آب اقیانوسهاست. حتی چند گونه عنکبوت در کناره اقیانوسها، لای صخرهها و شکاف جزیرههای مرجانی زندگی میکنند.
انواع گونه های رتیل :
1- رﺗﻴﻞ ﻗﺮﻣﺰ رﻧﮓ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼً ﺷﺒﻴﻪ ﺗﺎرﺗﻨﻚ ﺑﻮده و ﺷﻜﻠﺶ ﮔﺮد و ﻣﺪور اﺳﺖ.
2- رتیل ﺳﻴﺎﻫﺮﻧﮓ دودی ﻛﻪ آن ﻫﻢ ﺷﺒﻴﻪ ﺗﺎرﺗﻨﻚ اﺳﺖ.
3- رتیل ﺧﺎﻟﺪار ﭘﺮ از ﺧﺎل ﻫﺎی ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ.
4- رﺗﻴﻞ ﺳﻔﻴﺪ ﺷﻜﻢ ﮔﺮد و دﻫﺎن ﻛﻮﭼﻚ.
5- رتیل درخشان ﻧﻮﻋﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ درﺧﺸﺪ، ﭘﺸﺖ ﻛﻮژ اﺳﺖ و ﺧﻂ ﻫﺎﻳﻲ درﺧﺸﺎن ﺑﺮ ﭘﺸﺖ دارد.
6- رﺗﻴﻞ زرد ﭘﺮز و ﻛﺮﻛﺪار
7- رﺗﻴﻞ انگوری رﻧﮓ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺳﻴﺎه و ﺑﻪ اﺻﻄﻼح اﻧﮕﻮری ﻛﻪ دﻫﺎﻧﺶ در وﺳﻂ ﺳﺮاﺳﺖ، ﭘﺎﻫﺎی ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺘﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ دارد و و ﻗﺘﻲ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻧﻴﺶ ﺑﺰﻧﺪﺑﺮ ﭘﺸﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﺑﺪو ﻛﻤﻲ ﻣﺎﻳﻊ ﺗﺮﻣﻲ ﭘﺮاﻧﺪ.
8- رﺗﻴﻞ ﻣﻮرﭼﻪ ﺳﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮرﭼﻪ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ، ﮔﺮدﻧﺶ ﻗﺮﻣﺰ، ﺳﺮش ﺳﻴﺎه وﭘﺸﺘﺶ ﺳﻔﻴﺪﺧﺎﻟﺪارو ﺑﻪ رﻧﮓ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ.
9- رﺗﻴﻞ آﻻﻛﻠﻨﮕﻲ
10- رﺗﻴﻞ زﻧﺒﻮری ﻛﻪ ﺑﻪ زﻧﺒﻮرﺳﺮخ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ.
11- رﺗﻴﻞ ﮔﺎوداﻧﻪ ای، ﻛﻪ ﭼﻮن ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﭼﻜﻮ ﮔﺮد ﮔﺎوداﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺖ اﻳﻦ اﺳﻢ را ﺑﺮاﻳﺶ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه اﻧﺪ . دﻫﺎن ﻛﻮﭼﻚ، ﺷﻜﻢ ﺳﺮخ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ زرد و دﺳﺖ و ﭘﺎﻫﺎی ﺳﻔﻴﺪ وﭘﺮ ازﻛﺮک دارد.
12- رﺗﻴﻞ ﻣﺼﺮی ،ﺷﻜﻤﺶ ﮔﻨﺪه، ﺳﺮش ﺑﺰرگ وﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﻪ ﻣﮕﺴﻲ دارد ﻛﻪ ﺷﺐ ﻫﺎﭘﻴﺮاﻣﻮن ﭼﺮاغ ﻣﻲ ﮔﺮدد. ﻛﻪ اﻳﻦ رﺗﻴﻞ ﻣﺼﺮی ﻧﺎم از اﻧﻮاع دﻳﮕﺮ رﺗﻴﻞ ﻫﺎ ﺑﺪﺟﻨﺲ ﺗﺮ اﺳﺖ.
13- رتیل مدیترانه ای ماده
معمولاً به ندرت اولین رتیل نر که برای جفت گیری به سراغش می آید را میخورد . ولی پس از اینکه رتیل ماده اولین جفت گیری خود را انجام داد ، هر رتیل نر دیگری که برای عشق بازی به سراغش بیاید ممکن است خورده و یا اینکه موفق به جفت گیری شود .در تحقیقات دانشمندان اسپانیایی ، حدود یک سوم از رتیل های ماده مورد آزمایش ، حداقل یکی از رتیل های نر داوطلب جفت گیری را خوردند . رتیل های ماده همنوع خوار در مقایسه با سایر همنوعانشان زودتر تخم گذاری کرده و نوزادان آنها زودتر رشد کرده بزرگ میشوند و همچنین تعداد بیشتری تخم میگذارند .
پدیده هم نوع خواری (cannibalism)برای دانشمندان همچنان بصورت معما باقیمانده است ولی آنچه که مشخص است یکی از عمده ترین دلایل همنوع خواری کاهش منابع غذایی این گونه حیوانات است . یکی دیگر از علل همنوع خواری حیوانات ، تولد نوزادان ضعیفی یا معلولی است که به تشخیص والدین امیدی به زنده ماندنشان نیست ، بنابراین حیوان با خوردن این نوزاد ضعیف و ناتوان ، هم خودش را سیر کرده و هم او را از ادامه زندگی رنج آور نجات میدهد.
14- رتیلهای استرالیا،
یکی از انواع عنکبوت، رتیل است و رتیلهای استرالیایی به عنکبوتهای سوتزن، پارسکننده یا پرندهخوار هم شهرت دارند. این صداها زمانی از رتیل خارج میشود که مورد تهدید قرار گیرد و احساس خطر کند و همین او را بسیار ترسناک میسازد. بزرگترین رتیلهای استرالیا بدنی به طول 6 سانتیمتر و پاهایی دارند که هنگام باز شدن به 16 سانتیمتر میرسد. این رتیلها دو نیش چنگک شکل در جلوی دهان دارند که طول آنها بیش از یک سانتیمتر است! این جانوران بدنی بزرگ و سنگین با طیفی از رنگها، از قهوهای تیره تا زرد کمرنگ و اغلب با درخششی نقرهای دارند. معمولا روی بدن و پاهای عقبی رتیل را کرک نرمی میپوشاند و آن را از دیگر عنکبوتها متمایز میکند. رتیلهای استرالیا علیرغم آنکه پرندهخوار نامیده میشوند، به ندرت پرنده میخورند. خوراک آنان را حشرات، مارمولکها، قورباغهها و دیگر عنکبوتها تشکیل میدهد.
رتیلهای در حفرههای زمینی لانه میسازند و مادهها بیشتر اوقات خود را در لانه به سر میبرند. دو هفته پس از جفتگیری- که معمولا در جلوی ورودی لانه صورت میگیرد- مادهها حدود 50 تخم میگذارند. نوزادان مدتی نزد مادر میمانند و سپس از لانه خارج شده و به دنبال زندگی خود در لانههای جدید میروند. جالب این که مادهها تا 12 سال عمر میکنند، اما نرها پس از جفتگیری در حدود پنج سالگی میمیرند. مادهها از نرها بزرگتر هم هستند. و جالبتر اینکه در استرالیا رتیلهای درشت به عنوان حیوان خانگی نگهداری میشوند و اتفاقا همین موضوع روی جمعیت آنان اثر منفی داشته است.
سم رتیل
غلیرغم قیافه ترسناک رتیلهای بزرگ، این جانوران معمولا حمله نمیکنند، اما وقتی مورد تهدید قرار گیرند عقب مینشینند و حالتی شبیه به حمله خود میگیرند که بیشتر جنبه تهدید دارد. البته اگر انسانی را گاز بگیرند دردناک است زیرا نیشهای بلند دارند که با نیش بسیاری از انواع مار برابری میکند. بعضی اوقات مریضی شدید در اثر نیش رتیل دیده شده و سرگیجه و تهوع برای شش تا هشت ساعت پس از گزیدگی گزارش شده است.
تماس های زیادی با شرکت سمپاشی نوید سلامت گرفته میشود که حاکی از اینکه افراد زیادی در مناطق مختلف ایران، به ویژه کسانی که در خارج از شهر هستند، موجوداتی را به ویژه در شبها میبینند و راجع به آنها سوال میکنند و نامهای مختلفی به آن اطلاق میکنند.
یکی از باورهای غلط راجع به رتیلها این است که زهرآگین هستند اما راسته رتیلها فاقد غدد زهری بوده و طعمه خود را با گزش و تکه تکه کردن از بین میبرند.
یکی از باورهای غلط راجع به رتیلها این است که رتیلها یک نوع عنکبوت هستند. در امریکا و در زبان انگلیسی معادل نام عمومی که به آن اطلاق شده عنکبوت شتری است و علت آن این است که در کشور انگلستان اصلاً رتیل وجود ندارد و در آمریکا هم مردم عادی با آن خیلی زیاد در ارتباط نیستند و آن را زیاد نمی بینند که بخواهند برای آن اسم عمومی و مشخصی را انتخاب کنند.
رتیلها سریع از خود دفاع میکنند و اگر لمس شوند به سرعت گاز میگیرند بنابراین بهتر است در صورتی که در طبیعت با آنها رو به رو شدید لمسشان نکنید. البته یک شایعه و باور عمومی غلط وجود دارد که میگوید رتیلها، شترها را با گزش خود میکشند و در بدن آنها سوراخ ایجاد کرده و در آنجا تخم گذاری میکنند. این باور عمومی غلط است و صرفاً به این خاطر که در بیابان زندگی میکنند به آنها عنکبوت شتری میگویند. اسامی دیگری مثل عقرب باد هم گفته میشود چون سریع حرکت میکنند.
راسته رتیلها در دنیا بیش از هزار گونه مختلف را شامل میشود که در ۱۲ خانواده طبقه بندی میشوند که در ایران حدود ۷۵ گونه مختلف از آنها شناسایی شده است. این موجودات زندگی در نواحی بیابانی و گرم و خشک را ترجیح میدهند. البته ممکن است در زیستگاههای مرطوب هم پیدا شوند.
یک باور دیگر هم این است که رتیلها زمانی که بخواهند به کسی آسیب بزنند به یک نقطه مرتفع میروند و روی فردی که در پائین است میافتند در حالی که این مسئله اشتباه است وی ادامه داد: یکی دیگر از باورهای غلط راجع به رتیلها این است که زهرآگین هستند اما راسته رتیلها فاقد غدد زهری بوده و طعمه خود را با گزش و تکه تکه کردن از بین میبرند. یک باور دیگر هم این است که نیش رتیلها در زیر شکم آنها قرار دارد و زمانی که بخواهند به کسی آسیب بزنند به یک نقطه مرتفع میروند و روی فردی که در پائین است میافتند در حالی که این مسئله اشتباه است.
مسئله ای که در این زمینه وجود دارد این است که در شبها وقتی چراغی روشن است، حشرات جذب منابع نور میشوند، رتیلها هم برای اینکه بخواهند این حشرات را شکار کنند به سمت منابع نوری میروند.
اعتقاد اشتباه دیگر این است که ساختارهای زیر شکم آنها نوعی مکنده است که با آن بالا میروند. در حالی که وقتی رتیل به منبع نوری نزدیک میشوند تا حشرات را شکار کنند در این میان ممکن است رتیل سر بخورد و به طور اتفاقی روی کسی که پایین است بیفتد و گزشی ایجاد شود و همین باعث ایجاد این باور غلط شده است.
اندام زیر شکم رتیل هم در اصل اندامی است قارچ شکل یا بادبزن شکل که در ناحیه زیرین جفت چهارم پاهای رتیل وجود دارد و به اصطلاح به آن اندام راکوئت گفته میشود که نوعی اندام حسی است. یک گیرنده حسی است که در نرها بزرگتر و مشخصتر است به خاطر اینکه به راحتی جفت خود را پیدا کنند و نه نقش مکنده دارد و نه برای تزریق زهر استفاده میشود.
رتیلها بی دلیل به کسی حمله نمیکنند. اگر کسی آنها را محاصره نکند و سعی در آسیب رساندن به آنها نداشته باشد، مشکلی به وجود نمیآید و آنها مسیر خود را میروند و کاری به کار کسی ندارندهمچنین میگویند رتیلها ۱۰ پا دارند در حالی که رتیلها به مانند تمام عنکبوتیان ۴ جفت پا یعنی ۸ تا پا دارند. در عنکبوتیان کلاً ۴ جفت پا وجود دارد و یک جفت اندام دیگر به نام پدی پالپ دارند که معادل فارسی آن پای حسی است. در گروههای مختلف این اندام به شکل مختلف هست که در عقربها چنگکمانند است، در عنکبوتها ظاهری مشابه پا دارد، کوچکتر است و در نرها بعد از بلوغ به عنوان اندام تولیدمثلی ثانویه استفاده میشود. در رتیلها معمولاً طول آن اندام از پاها بزرگتر است و به همین خاطر باور عوام این است که این اندام هم پا است درحالی که نقشی در حرکت ندارد. در انتهای پدی پالپهای رتیل ها یک نوع اندام مکنده دارند که حالت بادکش دارد و برای تسخیر طعمه است. اگر یک حشره را بخواهند شکار کنند مکنده را به کار میگیرند و میتوانند به راحتی به طعمه بچسبند و طعمه را به راحتی شکار میکنند.
در رتیلها جفت اول پاها قابلیت حرکتی خود را از دست داده و به عنوان اندام حسی شناخته میشود در بالا نگه داشته میشود و با آن حرکتی نمی کنند. زمانی که در زمین حرکت میکنند این اندام بالاست تا بتوانند به واسطه موهای حسی که روی پاها از داخل عصب دهی شده دید دقیقی نسبت به محیط داشته باشند.
اکثر رتیل هایی که این روزها به علت فصل گرما دیده میشود رتیلهای نر هستند که به دنبال رتیل ماده میگردند. اینها هیچ خطری ندارند، اصلاً نیاز به سمپاشی خاصی نیست و یک دوره فصلی است که میگذرد .ویژگی دیگری که به ویژه در عنکبوتیان ایران خیلی قابل اتکاست اینکه رتیلها شکمی بند بند دارند اما تعداد خیلی کمی از عنکبوتها در دنیا شکمی بند بند دارند که در جنوب شرق آسیا هستند.
رتیلها معمولاً در زمان احساس خطر یا فرار میکنند یا حالت تهاجمی میگیرند که مثلاً بخواهند از خودشان دفاع کنند اما بی دلیل به کسی حمله نمیکنند. اگر کسی آنها را محاصره نکند و سعی در آسیب رساندن به آنها نداشته باشد، مشکلی به وجود نمیآید و آنها مسیر خود را میروند و کاری به کار کسی ندارند.
اکثر رتیل هایی که این روزها به علت فصل گرما دیده میشود که فصل تولید مثلی آنهاست، رتیلهای نر هستند که برای جفت گیری به دنبال رتیل ماده میگردند و مردم اینها را به راحتی میبینند. اینها هیچ خطری ندارند، اصلاً نیاز به سمپاشی خاصی نیست و یک دوره فصلی است که میگذرد.
ممکن است ببینید که در بیابان رتیل به سمت شما میآید. این به این علت است که میخواهند در طول روز به سمت سایه بروند و بیشتر میخواهند که در سایه شما قرار بگیرند و قصد حمله ندارند: مسئله دیگر این است که اینها با اینکه زهرآگین نیستند ولی خیلی وقتها ممکن است اتفاق بیفتد که اگر کلیسر آنها کثیف باشد، ممکن است اگر فردی را بگزند و ایجاد زخم کنند، عفونت ثانویه ایجاد شود. این عفونت به علت وجود زهر نیست و صرفاً به خاطر گزش است. این اتفاق ممکن است در محیط شهری بر اثر خراشیدگی هم به وجود بیاید و این دلیل وجود زهر در این حشرات نیست. توجه کنید که رتیلها موجودات نسبتاً تدافعی هستند و سریع از خود دفاع میکنند و اگر لمس شوند به سرعت گاز میگیرند. بنابراین بهتر است در صورتی که در طبیعت با آنها رو به رو شدید لمسشان نکنید.
این عنکبوتشناس افزود: طول عمر رتیلها کمتر از یک سال تا نهایتاً یک سال و نیم است. رتیلها همگی تخم گذار هستند، برای تخم ریزی حفاری میکنند و برخی گونهها برای مدتی از فرزندان خود مراقبت میکنند و به واسطه اینکه تغذیه بالایی دارند، زیاد شکار میکنند و از نظر متابولیسم موجودات فعالی هستند نقش مهمی در کنترل جمعیت حشرات و جانورانی که برای ما مضرنددارند و واقعاً بهتر است با این موجودات برخورد خشونتباری صورت نگیرد.